Wynagrodzenia biegłych sądowych: stare po nowemu

Wynagrodzenia biegłych sądowych - jak wygląda praktyka po zmianach

W naszym wcześniejszym poście omawialiśmy zmiany wprowadzone nowelą kodeksu postępowania cywilnego i towarzyszącą jej zmianą ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (zobacz tutaj). Dziś kilka obserwacji z praktyki, którą aktualnie wdrażają Sądy.

Brak uzasadnień

Zasadniczą zmianą jest zniesienie obowiązku uzasadniania postanowień w przedmiocie wynagrodzenia biegłego. Dotyczy to zarówno postanowień wydawanych na wniosek biegłego, jak i postanowień wydawanych w związku z wniesionym zażaleniem / skargą. W efekcie postanowienia wyglądają obecnie tak:

Tak, tak! To nie pomyłka. Dalej jest już sądowa pieczątka (usunięta) i to by było na tyle!

Rozwiązanie to jest zgodne ze zdrowym rozsądkiem nakazującym eliminowanie niepotrzebnego nakładu pracy. Dla biegłych i stron oznacza ono, że muszą samodzielnie kontrolować kwoty przyznawane przez Sąd na podstawie liczby wnioskowanych godzin, stawek godzinowych oraz wielkości kosztów wnioskowanych do zwrotu.

Zmiany w procedurze odwoławczej

Sposób odwoływania się od postanowień uległ istotnym zmianom: Ci, którzy poczują się pokrzywdzeni muszą

1. Złożyć i opłacić wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia (bodaj 100 zł)
2. Po otrzymaniu uzasadnienia powinni w odpowiednim terminie wnieść zażalenie / skargę
3. Oczekiwać na rozstrzygnięcie zażalenia
   

Ciekawostkę proceduralną stanowią tu zażalenia poziome - skargę na orzeczenie referendarza do tej pory rozpatrywał sędzia z tego samego wydziału i tak jest nadal, natomiast zażalenie na postanowienie wydane przez sędziego rozpatruje trzech sędziów z tego samego wydziału. I to jest novum! Zauważmy, iż jest to możliwe, jeśli dany wydział liczy sobie przynajmniej czterech (!) sędziów, w przeciwnym razie (w małych sądach będzie to normą) jest ono rozpatrywane przez sąd odwoławczy (czyli tak, jak do tej pory).

Zmiany te w założeniu miały spowodować przyspieszenie przyznawania biegłym wynagrodzeń. Wstępne obserwacje wskazują, iż tak się w istocie dzieje, ale z brawami poczekajmy jeszcze kilka miesięcy!

Niezmienione stawki godzinowe wynagrodzeń biegłych

Szkoda, że spokoju ustawodawcy nie zmąciły stawki godzinowe wynagrodzeń biegłych sądowych. Te pozostały bez zmian i na dziś wynoszą:

• podstawowa - 22,90 zł do 32,39 (stawka podwyższona - maks. 34,35 zł do 48,59 zł),
• dla biegłych z doktoratem - 45,63 zł (stawka podwyższona - maks. 68,45 zł),
• dla biegłych z habilitacją - 55,11 zł (stawka podwyższona - maks. 82,67 zł),
• dla biegłych z tytułem profesora - 70,32 zł (stawka podwyższona - maks. 105,49 zł).

Biegłym pozostaje liczyć na wzrost tzw. kwoty bazowej, od której wg stawek procentowych wyznaczane są wynagrodzenia za godzinę pracy, które jak się domyślacie pozostały bez zmian. Projekt ustawy budżetowej na 2020 r. zakłada jednak zachowanie dotychczasowej stawki bazowej (1789,42 zł). Lasciate ogni speranza?

Andrzej Zalewski,

Instytut Rynku Nieruchomości i Przedsiębiorstw